ÇERKESLERDE AİLE HAYATI VE AİLE YAPISI
Öncelikle Çerkesler de aile hayatı ve yapısını incelerken aile fertlerinin bireysel konumları ve statüleri daha sonrada karma yapıları hakkında konuşmak gerekir.
Çerkesler de aile düzeninde aile hayatını düzenlemek ve aileden sorumlu olmak babaya verilmiş bir görevdir. Baba bunun yanında aşırı bir disiplin ve otorite den kaçınmamakla beraber demokratik bir anlayış sergilemekde lakin inisiyatifide daima elinde bulundurarak bu ince çizgiyi korumaktadır. Söz ve inisiyatif sahibi belirttiğimiz gibi baba olmakla beraber bu demokrasi çerçevesinde evin hanımıda söz söyleme fikir yürütme hakkına sahip konumdadır. Çocukların ve evin hanımın babaya olan saygıları bu ince mimarinin ürünüdür ailenin hanımı asla evin babasına adıyla seslenmez evin babasıda aynı şekilde evin hanımına adı ile hitap etmez bu gibi durumlarda genelde evin hanımın aile ismi kullanılmaktadır. Çocuklar ise genelde babaları ile aynı ortamda durmakdan bu saygı itibari ile kaçınırlar. Babada çocuklarını özellikle başkalarının yanında öpüp okşamaz kucağına almaz bu soğukluğun yada sevgsizliğin göstergesi değil tam aksine Çerkes halkındaki disiplinin temel taşıdır çünkü Çerkesler birbirlerine kalpden ve sadakat ile bağlıdırlar.
Anne ise evin prensesi ayakta tutucusu çocuklarına şevkatli eşine karşı sevecen nazik ve okadarda saygılı bir bireydir aile içerisinde bu özelliklerinden dolayı ki eşleri tarafından Guaşe (prenses) olarak çağırılmayı hak ederler. Anne aile içerisinde evin tüm işleri ile uğraştığı gibi geniş yetkilerede sahiptir. Kocası olmadığı zaman haceşde misafirleri ağırlamak yine annenin işidir ve aile içerisinde de kocası tarafından sözü dinlenir ve saygı duyulur bir konumdadırlar.
Aile bireyleri arasında gerek çocuklar ve baba gerek evin hanımı ve erkeği arasında son derece ciddi bir resmiyet bağı bulunmakla beraber bunun aile bireyleri arasında kopukluğa yol açmaması aile hayatını idamedeki başarının sırlarını içersinde barındırmaktadır. Çerkes aile hayatında saygının önemi çok büyüktür bu büyük saygı çerçevesi içerisinde ince nezaketler sevgiyi hissetirmek ve yaşamak bireyler arasında kopukluğu engellemek ise sağlam aile yapısına ve aile eğitimine dayanmaktadır.
Aile hayatı içerisinde çocukların duğumundan büyümesine ev kurunmasına değin tam bir eğitim disiplin ile yetiştirme tarzını benimserler çocuk ilk doğduğu zaman baba bunun onuruna bir ziyafet verir ve bu ziyafete çoğunlukla herkes katılır katılanlar ise eli boş gelmezler çocuk belli bir yaşa gelene kadar annesinin himayesi ve koruması altındadır anne çocuğa tüm şevkatini ve sevgisini yansıtırken baba mesfeli ve resmi olmayı tercih eder Çerkesler farklı ailelerin kız ve erkek çocukları aynı yerde eğtim görür ve beraber yaşayarak sosyal hayatı benimserler çocuk bellirli bir yaşa geldikden sonra başka bir aileye Pur olarak (evlatlık) olarak verilir ve daha iyi bir eğitim alması amaçların çocuğu pur olarak alan aile bu çocuğa kendi çocuklarıymış gibi bakar sahip çıkar ve eğitim verirler evlat olarak aldıkları çocuk dört dörtlük yetişmemiş ise bu onlar için en büyük utanç kaynağıdır. Çocukda bu aldığı sevgi ve eğitimin hakkını pur gittiği evdeki insanları Anelıko Yetelıko (anne ve babası) gibi çocukları kardeşi gibi görmesiyle karşılık verir ve karşılıklı bu sevgi ve minnetarlık ömür boyu sürer artık çocuğun 2 anne ve babası vardır. Çocuk artık yetişip eğitim evresi tamamlandıkdan sonra Pur töreni ile baba evine getirilir. Bu tören esnasında büyük ziyafetler verilir at yarışları düzenlenir bütün gençler bu törenlerde hünerlerini sergilerler. Eğitimi biten çocuk artık gençliğe adım atmış ve evlenme çağı gelmiştir anne ve baba çocuklarının tercihlerine saygı duyarlar ve istediği kızı ona layık görürler çünkü çocuk hata yapmayacak kadar iyi bir eiğitim almıştır artık.
İşte bu saygı ve disiplin çerçevesinde yaşıyan bireyler çerkes toplumunu oluştururlar bunun aşırı sert sevgisiz ve kötü bir aile yapısı olduğunu düşünenler ise Çerkes Toplumunun yapısını yaşayış tarzını barındırdığı büyük sevgi ve modernliği demokratikliği görmezden gelenlerdir.
Çerkes toplumunu böyle saygı değer bir konuma taşıyan ise ite bu aile yapısının ta kendisidir.
www.kuzeykafkasya.net 